In tegenstelling tot wat sommigen beweren, is het slaan van een fretje niet uit den boze, zolang het maar in verhouding gebeurt tot het dier in kwestie en op een verantwoorde manier. De beste manier om een dier iets duidelijk te maken, is dezelfde taal spreken als het dier. Hiermee bedoelen we dat als een fret duidelijk wil maken dat hij/zij iets niet graag heeft, het fretje van zich afbijt en dat is toch ook een pijnlijke situatie, of niet soms?
Er zijn drie verschillende soorten straffen om een fret duidelijk te maken dat hij/zij iets deed wat niet kan. Neem een voorbeeld aan een slipketting bij de hond. Sommigen vinden dit beestachtige dierenmishandeling, maar deze methode is gebaseerd op de natuurlijke gang van zaken. Een hond is een roedeldier, met aan het hoofd een leider. Wanneer iets gebeurt dat niet naar de zin is van deze leider, dan zal dat afgestraft worden door een beet in de nekstreek. Een goed gebruik van een slipketting bootst deze beet na. Pinkettingen zijn marteltuigen, dat staat vast. Maar nu verder over fretjes.

Een fretje zal zijn tandjes om verschillende redenen gebruiken. Om je vast te nemen en mee te nemen of te verzamelen bv, of om zichzelf mee vast te houden wanneer een fretje niet meer zeker is en vreest te vallen. Een fretje speelt ook met z’n tanden, tast af en onderzoekt. In sommige gevallen om zich te verdedigen, of om iets af te dwingen. Geslachtsrijpe rammetjes sleuren hun moertje, of bij gebrek hieraan je hand, mee om te paren. Het is dus van belang dat je goed weet waarom je fretje z’n tanden gebruikt. Niet in elke situatie is eender welke straf gerechtvaardigd.

Daarom delen we de fretjes op in verschillende categorieën:

Angstbijtertjes

Hierbij gaat het om fretjes die nooit vertrouwen kregen in mensenhanden, of in een gezinssituatie. De oorzaak kan veelzijdig zijn, maar vindt zijn oorsprong meestal bij traumatische ervaringen tijdens de inprentingsfase (periode tussen de 4e week en 5e maand waarin ze alle sociale vaardigheden leren die later van nut zijn). Angstbijtertjes moeten dan ook via positieve conditionering behandeld worden. Dit betekent dat goed gedrag moet beloond worden en slecht gedrag getolereerd. Bij deze fretjes mag je geen lijfelijke straffen gebruiken, want daar vererger je de situatie maar mee. Neen, deze fretjes dienen eerst vertrouwen te krijgen in de mensenhand, in mensentaal en in mensenhandelingen.

Geef de fret de kans om je handen als weldoend doch rechtvaardig te leren kennen. Daarna zal het bijterig gedrag vanzelf stoppen.

Hoe pak ik dit aan? Wat hier verder verklaard wordt, gebeurt niet op enkele dagen, noch weken. Het duurt soms wel maanden voor je dergelijke fretjes weer opgevoed krijgt.

Stap 1

Koop jezelf een paar dikke handschoenen uit stof. Voor 6 à 7 Euro kan je bv lashandschoenen aanschaffen in de doe-het-zelfzaak. Neem het fretje op geregelde tijdstippen uit de kooi, op een dusdanige manier dat je het fretje nooit het idee geeft dat het kan vallen. Geef het dus zekerheid. Elke stap die je verder neemt zal trouwens een kleine terugval geven en de fret zal tijdelijk weer even het vertrouwen verliezen en harder en frequenter in de handschoen gaan bijten. Steeds opnieuw moet je volhouden tot het vertrouwen weerkeert.

Laat hem/haar zoveel als het fretje zelf wil, bijten in de handschoen. Spreek tijdens deze handelingen steeds met een zachte warme stem.

Stap 2

Wanneer het fretje stilaan minder in de handschoen bijt, kan je beginnen met af en toe van hand te veranderen. Streel af en toe het fretje over de rug en spreek hem/haar op een liefdevolle manier toe. Zet een fretje nooit terug in de kooi, als hij/zij net een gebrek aan vertrouwen aan de dag legde, maar wacht tot het fretje rustiger is geworden. Hou dit enkele weken vol.

Stap 3

Na deze weken leerde het fretje dat de handelingen van ons lichaam, handen en onze stem geen gevaar voor hen betekenen. Nu wordt het tijd dat het fretje gewoon wordt aan onze handen zelf. Aangezien ze steeds genomen werden door handschoenen, is dit voor hen weer een nieuw gebeuren.

We nemen het fretje uit de kooi met onze handschoenen aan, leggen het achterste gedeelte van het fretje op onze arm zodat we een hand vrij krijgen en doen 1 handschoen uit. Met de vrije hand strelen we het fretje en fluisteren het lieve woorden toe. Om het diertje terug in de kooi te plaatsen, doen we wel weer de handschoen aan. Ook dit houden we enkele weken vol. Wanneer het fretje hier geen bezwaren meer tegen heeft, doen we de handschoen weer aan, veranderen we van arm en aaien met de andere vrijgekomen hand weer over de fret.

Stap 4

We zijn ondertussen enkel weken verder en het fretje is ondertussen gewend om ons te vertrouwen, alhoewel …

Onze handelingen boezemen geen angst meer in en onze stem wordt als normaal ervaren. De omgeving echter is nog steeds een bron van angst. Daarom gaan we het fretje beginnen ronddragen (met handschoenen aan), laten ze aan alles ruiken en met alles kennis maken. Zo zetten we het fretje al eens in de zetel en laten het een grondige controle van de zetel doen, Daarna proberen we of het fretje niet wil spelen. Als het fretje hierop positief reageert, ben je al een hele stap verder.

Stap 5

De laatste en de leukste. Het fretje heeft vertrouwen in ons, in onze handelingen en in zijn/haar omgeving. Het speelt met onze handschoenen. Nu wordt het tijd om de laatste hindernis te doorbreken. Neem de fret uit de kooi, met de handschoenen aan. Plaats na een kleine streelbeurt het fretje op de zetel en begin met de kleine deugniet te spelen. Hou daarbij één handschoen aan en draai rond de andere ontblootte hand een handdoek. De meeste fretten vinden dit een reuze speelinstrument en zullen er lekker mee stoeien. Door de handdoek kan je voelen of het fretje zacht en speels bijt. Wanneer het echt spelend bijten is en het spel in alle hevigheid bezig is, neem je zachtjes de handdoek weg, zodat het fretje op een bepaald moment met je hand aan het spelen is zonder dit eigenlijk zelf te beseffen. Hou dit ongeveer een minuutje vol en draai dan weer de handdoek rond de hand. Plaats het fretje na enkele speelsessies weer in de kooi.

Als alles na deze laatste stap goed gaat, dan kan je het fretje stilaan als opgevoed gaan bestempelen. Gaat het fretje toch weer even in de fout, dan berisp je het dier op een gepaste manier.

Enkele gouden tips bij deze opvoeding.

  1. Straf nooit, ook niet bij een terugval.
  2. Enkel positieve conditionering.
  3. Schenk het fretje op regelmatige ogenblikken aandacht, meerdere malen per dag.
  4. Ga nooit overhaast te werk. Gun het fretje de tijd om je te leren vertrouwen.
  5. Zorg dat, wanneer je bezig bent met je fretje en z’n/haar opvoeding, er geen extreem harde geluiden of lichtflitsen kunnen voorkomen.
  6. Betrek ook anderen bij deze opvoeding, ook daaraan moet het fretje wennen.
  7. Trek nooit je hand weg wanneer een fret wil bijten, want dat resulteert meestal in een nog grotere wond.

Agressiebijtertjes

Je fret bijt hard en gemeen, maar toont absoluut geen angst. Je fret wil op dat moment duidelijk maken dat hij/zij ergens echt niet mee gediend is. De fret zal je trachten pijn te doen. De eigenaar op zijn beurt, moet nu laten merken dat niet de fret, maar de eigenaar de baas is. Hier werkt positieve conditionering meestal veel te traag of geheel niet. Een combinatie van een aantal straffen brengt hier een oplossing. Als een fret wil bijten, neem je hem/haar bij het nekvel omhoog, zodat hij/zij overmeesterd wordt door een gevoel van controleverlies en onzekerheid. Schud even met de fret, roep heel hard "Foei!" en blaas gelijk in z’n aangezicht. Als er tijdens het blazen per toeval wat speeksel mee op de fret terecht komt, kuis dit dan absoluut niet af, want dit wordt als aaien ervaren. Hou je bekijvende vinger verticaal langs het fretje zijn/haar neus en geef een tik tegen de zijflank van het snuitje. Geef direct je fret de indruk dat hij/zij terug kan bijten door je vinger weer op dezelfde manier voor hem/haar te houden. Het gebeurde ligt vers in het geheugen en het fretje zal om drie verschillende redenen het bekje weer openen:

  1. Om te bijten, de tandjes worden gelijk ontbloot.
  2. Om te geeuwen, dit is een natuurlijke reflex op het vastnemen in de nekstreek.
  3. Om kusjes te geven. Ter teken van overgave.

Wanneer het bekje terug opengaat en gelijk ook de tandjes ontbloot worden, betekent dat, dat het fretje weer wil bijten en geef je opnieuw dezelfde tik en de bestraffende "Foei!". Het gebeurde ligt nu vers in het geheugen van de fret en het is nu dat je duidelijk kan maken dat, als de fret aanstalten maakt om te bijten, er een bestraffing volgt.

Het geeuwen van een fret heeft niets met overgave te maken. Wanneer een fret bij het nekvel wordt gepakt, gaat men bepaalde zenuwen stimuleren, waardoor de fret gaat geeuwen. Het is dus een natuurlijke reflex, vergelijkbaar met de bekende tik op de knie. Een dier kan geen geeuw forceren en dit kan dus onmogelijk wijzen op een eventuele overgave.

Het likken kan echter wel wijzen op onderdanigheid, maar wees toch op je hoede en geef het fretje geen kans om je te bijten.

Het lijkt alsof deze methode een beetje hard overkomt, maar maak voor jezelf uit wat het belangrijkste is, even van je hart een steen maken en een welopgevoede fret binnen de drie dagen, of zachtjes optreden en na een jaar moeten vaststellen dat met je lieveling niets valt aan te vangen.

Enkele gouden tips bij deze opvoeding.

  1. Zet het fretje na de eerste straf nooit direct weer neer. Je strafte hem, maar uiteindelijk gaf je het fretje z’n zin en laat je het lopen.
  2. Tik nooit tegen de voorkant of bovenkant van de neus, noch ergens anders.
  3. Straf het fretje in verhouding tot z’n grootte en gewicht, overdrijf niet, maar wees ook niet te zacht.
  4. Wees zeer consequent in je opvoeding, hiermee haal je het beste resultaat.
  5. Betrek ook anderen bij deze opvoeding, ook naar anderen moet het fretje luisteren.
  6. Trek nooit je hand weg wanneer een fret wil bijten, want dat resulteert meestal in een nog grotere wond.

Speelbijtertjes

Tijdens het spel kan een fret, in het heetst van de opwinding, soms moeilijk het verschil nog maken tussen spelend bijten en doorbijten. Meestal leren broers en zusjes in het nest elkaar hoe ver ze mogen gaan. Als je echter een fretje hebt dat te snel uit het nest werd genomen, of het meest dominante fretje uit het nest was, dan kent dit dier zijn grens nog niet. Wanneer naar jouw normen de fret te hard gaat bijten, geef je hem/haar tijdens het spel gewoon een draai rond de oren (bij wijze van spreken) zodat hij/zij verschiet. Het spel zal dan waarschijnlijk afgelopen zijn en de fret zal het hazenpad kiezen. Zijn tegenstander, jouw hand dus, heeft duidelijk gemaakt aan hem/haar, dat het speelkameraadje (jouw hand) niet opgezet is met het harde spel (en bijten). Na een paar van deze berispingen zal het fretje beter leren doseren.

Enkele gouden tips bij deze opvoeding.

  1. Hou met je tolerantiegrens rekening met het gevoeligste lid van het gezin (echtgenote of kinderen).
  2. Kies als speelplaats een groot vlak uit, bv een bed of de vloer.
  3. Straf het fretje in verhouding tot z’n grootte en gewicht, overdrijf niet, maar wees ook niet te zacht.
  4. Wees zeer consequent in je opvoeding, hiermee haal je het beste resultaat.
  5. Betrek ook anderen bij deze opvoeding, ook met anderen moet het fretje kunnen spelen en bakkeleien.
  6. Trek nooit je hand weg wanneer een fret wil bijten, want dat resulteert meestal in een nog grotere wond.

Verzamelaartjes

Zoals eerder verteld, kan je fretje je plots vastnemen en je ergens mee naartoe willen nemen. Het volstaat om het fretje dan even op je arm te nemen en met je andere vingers met het fretje te beginnen spelen. Het fretje zal afgeleid worden en je hand loslaten. Als het fretje harder gaat bijten (gebeurt meestal bij geslachtsrijpe fretjes), dan wring je twee vingers tussen het achterste gedeelte van het bekje, om dan het bekje open te duwen Dit gedrag betert enkel na een castratie (tot drie weken hierna).

Tenenbijtertjes

Stel jezelf eens in de plaats van fretlief en je ziet een voet. Je “moet” die dus gewoon gaan inspecteren, maar hé …., wat gebeurt daar? Plots gaat die voet lopen, da’s leuk !!! ERACHTERAAN !!!!!

Inderdaad, dat is wat er gebeurt als je je voeten wegtrekt. Je voeten gaan dienst doen als prooi en aangezien de fret een roofdier en jagertje is … Beter is om even door de knieën te gaan en het fretje op heterdaad te betrappen. Als het fretje snuffelt, laat het dan gerust verder doen. Maar wanneer de tandjes gebruikt worden, geef je het diertje even een tik tegen de neus, steek je vinger in de hoogte en roep het bekende "Foei!".

Straffen van een trouwe vriend

Je hebt al zolang een fretje. Het is een zalig dier en je hebt er het volste vertrouwen in. Maar net die éne keer doet je fretje iets wat totaal niet door de beugel kan. Dan is volgende straf op z’n plaats:

Zet het fretje als straf terug in de kooi en haal een ander fretje extra aan, zodat de gestrafte fret dit ziet (binnen een zichtsveld van 1,5m.). Wat de gestrafte fret ook doet, gun hem/haar geen blik of geen woord. Wanneer de gestrafte fret een dutje heeft gedaan, is deze straf afgelopen, want zijn/haar geheugen is wat dit betreft zeer kort. Deze straf werkt niet doeltreffend bij fretten die nog geen sterke band hebben met de eigenaar (nieuwe of jonge fretten dus en komt alleszins niet in aanmerking als het fretje gebeten heeft).

Laatste bedenking

Te vaak straffen zal de vertrouwensrelatie tussen jou en je fret beschadigen. De fret zal langzaam van je vervreemden, angstig worden en bijten, zodat een bijtprobleem alleen maar zal toenemen. Aandacht, knuffelen en véél geduld zijn de belangrijkste hulpmiddelen bij de opvoeding van je fret, want een fret die jou vertrouwt, zal al vlug je beste vriend zijn.

volgende pagina